Главная » Файлы » РЕФЕРАТ | [ Добавить материал ] |
В разделе материалов: 2903 Показано материалов: 451-460 |
Страницы: « 1 2 ... 44 45 46 47 48 ... 290 291 » |
ХІХ ғ.60-жылдары Ресейде өндіргіш күштердің дамуымен және бұл дамуды тежейтін крепостниктік қатынастардың арасындағы қайшылықтарға байланысты үлкен қоғамдық қозғалыстың кезеңі болып табылады. Шаурашылықтың крепостниктік түрі капиталистік дамудың жолындағы кедергі болды. Крепостниктік құрылыстың іріп-шірігендігі және әлсіздігін Крым соғысы көрсетті. Ресей экономикалық және техникалық артта қалудың, жоғары әскери басшылықтың дұрыс емес стратегиясының салдарынан соғыста жеңілді. |
Н.Г.Чернышевский 1828 жылы Саратов қаласында діни қызметкердің жанұясында дүниеге келді. Алғашқы білімді үйде алды, орта білімді – діни семинарияда, жоғары білімді – Петербург университетінде. |
Дулатов Міржақып (1885 жылы, қазіргі Қостанай облысы, Жангелдин ауданы – 1935 жылы туған, Карель АКСР-ы (Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы), Беломорск ауданы, Сосновец темір жолы стансасында жерленген, 1996 жылы еліне әкелініп, қайта жерленді) – көрнекті қазақ ақыны, жазушы, педагог, қоғам қайраткері. 1920-жылдардың бас кезіндегі қазақ мәдениеті мен әдебиетінің көнкеті өкілі. |
Осы бір аққұба өңді, өткір жанарлы, орта бойлы
жанға жүздескен сайын әр адам өзіне бір шапағат алатындай сезімде болады. Бұл
адам жеті өнерді тел емген, сан-салалы шығармашылықтың шыңына өзіндік
қайталанбас қолтаңбасымен, айшығымен шыққан суреткер. "Ғаламат сурет салам”
деп, мың бір бояуды ғұмыр бойы іздеумен келе жатқан Шота ағамыз! |
Дулат Хұсайынұлы Мұхаммед Хайдар (1499-1551) - әйгілі
тарихшы, әдебиетші, Моғолстан мен оған іргелес елдердің тарихы жөнінде аса
құнды деректер беретін «Тарихи Рашиди» кітабы мен «Жаханнама» дастанының
авторы, Жетісу жеріндегі ежелгі Дулат тайпасы әмірлерінің ұрпағы. Оның толық
аты-жөні – Дулат Мұхаммед Хұсайынұлы Мырза Мұхаммед Хайдар. Мұндағы «Мұхаммед
Хайдар» - өз аты, «Мұхаммед Хұсайын» - әкесінің аты, «мырза» - текті әулеттің
тұқымы екенін білдіретін атау (хан балаларының ханзада, сұлтан аталатыны
секілді), «дулат» - шыққан тайпасының аты. |
Қазақ ғылымымен мәдениетінің қалыптасуына
өлшеусіз үлес қосқан майталман ғалым, халкымыздыц тұңғыш тарихшысы Мухаммед Хайдар Дулати (Хайдар Дулат). Енді ғана есін жиып,
тәуелзіздігін жариялағаннан кейін өткеніне үніле бастаған елдің тарихының
өшкенін тауып, қайнар бастауын зерттеп-білу Хайдар Дулатисыз мүмкін емес. Күні
бүгінге дейін Қазақстан мен Орта Азия
елдерін зерттеушілердің, тіптен туркі тектес халықтардың мәдениетін зерделеген
европалық ғалымдардың қай-қайсысын алсак та, оған жүгінбей,еңбегіне соқпай кете
алмайды. |
1889-1900 жылдары Верный ерлер гимназиясында
оқып, оны үздік бітіріп шығады. Жыл сайын кластан класқа І-ші дәрежелі
марапатпен көшіп, үздік үлгірім, өнегелі тәртібімен ұстаздарының ықыласына
бөленеді. Гимназияны бітіргенде педагогикалық кеңестің шешімімен ол ғылымда, әсіресе,
математикада үздік жетістікке жеткені үшін Алтын медальмен марапатталады. |
Бұл күндері тұлғалардың тоқырап тұрған кезі. Елдің рухани өмірінде жалтақ тіршілік, жағымпаз сөз, екіжүзділік, мәнсіз-мағынасыз әңгіме, берекесіз іс белең алған. Қарабасының пайдасы үшін дүйім елдің мүддесін сатып жіберетін сатқындық секілді азғындау шектен шығып тұрған кезде заманында еліне адал қызмет етіп, азаматтығымен жалпақ жұртқа танылған тектi, зиялы тұлғалар туралы еріксіз ойланасың. |
Шәкәрім өзіне-өзі
"Мұтылған” (ұмытылған – Ғ.Е.) деп ат қойған. Біздіңше, бұл псевдоним. Мәселенің
байыбына барсақ, ақынның өзіне осылайша ат қоюында мән бар. Оның дәлелін
"Мұтылғанның өмірі” деген толғау-өлеңнен табамыз.
Жаралы жаным шықсын
деп, Қара жер мені жұтсын
деп, Өлген соң елім
мұтсын деп, Атымды қойдым:
"Мұтылған”. |