Главная » Файлы » Шпорлар » Экология [ Добавить материал ]

Экологиядан қазақша шпор
[ · Скачать удаленно () ] 16.01.2014, 14:28

«Парниктік» эффект бұл:

Орташа температураның жоғарлауына,  планетадағы климаттың жақсаруына әкеп соғады.

Рак ауруларының себебі неден пайда  болады:Темекі шегу.

Су қоймаларындағы балдырларды«гүлденуі»ластанушы затттардың қай түріне жатады: Биологиялық ластанушылар.

 Озон тесігі қай жерде басым:Америкада

Қышқыл жауынның түсуіне байланысты: Атмосфераға күкірт диоксиді мен азот оксидінің шоғырланымен.

Канцерегонды заттар аурулар тудырады:Рак аурулары

Қышқыл жаңбырлардың ортаға әсері: Су ортанының қышқылдығын жоғарлатады.

Тұманның түрін ата: Лос-анджелестік және лондондық түр.

Атмосфераның ластаны бөлінеді:

Біріншілік және екіншілік.

Атмосфераның табиғи ластануына жатадындар:Жанартау

Ластанудың жасанды факторына жатады: Күкірт оксиді, өндірістің шығарлымы

Тұманның «смог» лондондық түрі анықтайдыБронхы-өкпе ауруларының асқынуы.

Фотохимиялық тұман «смог» шақырды: Көз, тамақ, мұрын қуыстарының кілегейлі қабатының қабынуы.

Атмосфераның ластануына қандай шаралар қолданады:

Қалдықсыз және аз қалдықсыз технологияны өндірісте қолдану.

Атмосфераның ластануында қандай шаралар қолданады:

Өндіріс аймағында санитарлы –қорғауды ұйымдастыру

Атмосфераның ластануында қандай шаралар қолданылады:

Қалдықсыз және аз қалдықсыз технологияны өндірісте қолдану.

Тұщы су жетіспеушілік мәселесі қалай туындады:

Су қоймаларының ластануынан.

Жер бетіндегі гидросферадағы тұщы су қорының жалпы көлемі:1 пайыз.

Тұщы судың негізгі бөлігі қайда орналасқан:Өзендерде.

Неліктен тұщы су жетіспеушілік мәселесі туындады: Халық тұрғындарының жылдам өсуі.

Судың ластануы биологиялық ластануға жатады:Бактериялар.

Судың ластануы биологиялық ластануға жатады: Қарапайымдар.

Судың сапалығын жақсартудағы негізгі әдістерді атаңыз: Судың мөлдірленуі.

Халық тұрғындарының өсу қарқыны неге әкеп соғады:

Табиғат ресурстарының сарқылыуы, қылмыстың өсуіне әкеп соғады

ХХІ-ғасырға дейін тұрғындардың сан мөлшері қандай жылдамдықпен шоғырланды: 1 % ғасырда.

Қазақстанда жалғыз ғаламдық экологиялық мәселеге қайсысы жатады:Арал теңізі.

Халық санының қарқынды өсуі қалай аталады: Демографиялық апат.

Экологиялық кризис дегеніміз не:

Биосфераның өзгеруі немесе олардың бейімделуі, жаңа сапасының ортадағы трансформациясы.

Ультракүлгін сәулесінің маңызды ролін атаңыз:Фотосинтезге қатысады.

Экологиялық апат дегеніміз не: Экожүйенің күрделі жағдайы шөлдену процессіне әкеп соғады

Қазіргі замандағы экологиялық кризистердің негізгі ерешеліктерін атаңыз:Ғаламдық сипат.

Каспий теңізіндегі қызыл балықтардың жойылып бара жатуына қандай себептер:

Уылдырық салатын жердің көлемінің тарылуы, балықтар миграциясына кедергі жасайды.

 

<question>Экожүйені сақтауға арналған табиғаттың ерекше қорғалатын ортасы:

<variant> Қорық.

 

<question>Ағзаларды қорғаудағы ең қатал шара қолданатын, ерекше қорғалатын территорияны атаңыз:

<variant> Қорық.

 

<question>Қызыл кітаптағы организмдердің ерешеліктерін атаңыз:

<variant> Анықталмаған, сирек , жойылып бара жатқан, қысқартылған.

 

<question>Адамзат өз қажеттіліктерін қамтамасыз ету үшін және болашаққа қатер төндірмейтін дамуын не деп атаймыз:

<variant> Тұрақтылық.

 

<question>Түрлердің орташа өмір ұзақтығы қанша:

<variant> 10-30 млн жыл.

 

<question>Түрлердің азаюына қандай себептер болады:

<variant> Мекен ету орнының бұзылуы, шектен тыс эксплантациясы

 

<question>Түр әртүрлігінің азаюының салдары қандай:

<variant> Бір түрдің. жойылуы 4-5 түрдің өмір сүруіне қауіп тудырады.

 

<question>Халықаралық мәртебеге ие болған қорықтарды атаңыз:

<variant> Биосфералық.

 

 

<question>Қорықтар және демалыс орындарына ие болған территориялар қалай

орналасады:

<variant> Қорықшалар.

 

<question>Қай территорияда қоғаудың қатал режимі қолданады:

<variant> Ұлттық парктер.

 

<question>Экологияның қандай бөлімі абиотикалық факторлардың ағзаларға әсерін зерттейді:

<variant> Ауэкология.

 

<question>Экологияның қай бөлімі түр ішілік қарым – қатынасты зерттейді:

<variant> Дэмэкология.

 

<question>Экологияның қай бөлімі түр аралық қарым – қатынасты зерттейді:

<variant> Синэкология.

 

<question>Уақыт факторына байланысты экология қандай бөлімдерге бөлінеді:

<variant> Тарихи және эволюциялық.

 

<question>Адам экологиясы қандай бөлімдерге бөлінеді:

<variant> Әлеуметтік және медициналық

 

Экология өзінің дамуында неше кезеңнен өтті:

3.

 

Өсімдіктер экологиясының негізін қалаған қай ғалым:

Гумбольт.

 

Жануарлар экологиясының негізін қалаған қай ғалым:

Рулье.

 

Экологияның өзіндік әдістеріне қайсылары жатады:

Далалық зерттеулер.

 

Планктон – бұл:

Суда белсенді қозғалмайтын ағзалар.

 

Ағзалық ортада қандай даралар тіршілік етеді:

Эктопаразиттер мен эндопаразиттер.

 

Қандай даралар топырақта тіршілік етеді:

Геофилдер мен геоксендер.

 

<question>Қандай даралар құрлықты–даралық ортада тіршілік етеді:

<variant> Аэропланктон.

 

<question>Қандай даралар топырақта тіршілік етеді:

<variant> Геофилдер мен геобионттар.

 

<question>Қандай орта температураның, жарықтың және ылғалдылықтың өзгерісімен сипатталады:

<variant> Құрлықты–ауалық.

 

<question>Толеранттылық– бұл организмдердің:

<variant> Тіршіліктің өзгеріс жағдайларына төтеп беруі.

 

<question>Тірі ағзалардың бір-біріне әсер етуін қалай атайды:

<variant> Биотикалық фактор.

 

<question>Температураның әсеріне байланысты өсімдіктерді мынандай экологиялық топтарға бөледі:

<variant> Эвритермді, стенотермді.

 

<question>Жарықтың әсеріне байланысты өсімдіктерді мынандай экологиялық топтарға бөледі:

<variant> Жарықсүйгіштер, көлеңкесүйгіштер, көлеңкеге төзімділер.

 

<question>Ағзалардың тіршілігіне қолайлы экологиялық фактордың қарқындылығы қалай аталады:

<variant> Оптимум.

 

<question>Жарықтың тәуліктік ауысымы қайсына жатады:

<variant> Абиотикалық фактор.

 

<question>Тірі ағзаларды қоршап тұрған және оларға тікелей немесе жанама әсер ететін табиғаттың бөлігі – бұл:

<variant> Орта.

 

<question>Экологиялық төзімі аз түрлер қалай аталады:

<variant> Стенобионт.

 

<question>Қандай үрдістер жарықтың қатысымен жүреді:

<variant> Фотосинтез.

 

<question>Қандай үрдістер жарықтың қатысымен жүреді:

<variant> Фотопериодизм.

 

<question>«Популяция» терминінің авторы:

<variant> Иогансен.

 

<question>Популяцияның жалпы саны – бұл:

<variant> Белгілі бір териториядағы даралардың жалпы саны.

 

<question>Белгілі бір территориядағы даралардың жалпы көрсеткіші:

<variant> Саны.

 

<question>Алып жатқан территорияларының көлеміне байланысты қандай популяцияларды ажыратады:

<variant> Элементарлық, экологиялық және географиялық.

 

<question>Популяцияның өсуіне маңызды әсер ететін:

<variant> Көбейіп жатқан аналықтардың үлесі.

 

<question>Даралардың қорекке бәсекелесуін мына фактордың мысалы ретінде қарастыруға болады:

<variant> Биотикалық.

 

<question>Экологиялық популяция – бұл:

<variant> Элементарлық популяциялардың жиынтығы.

 

<question>Популяциядағы даралардың бір-бірімен әрекеттесуі барысында тіршілік етуі қалай аталады:

<variant> Жалғыздық.

 

<question>Бір популяциядағы жануарлардың уақытша бірігуін биологиялық пайдалы ұйымдасу ретінде қалай атайды:

<variant> Тобыр.

 

<question>Түрдің өз дарасын құртып біту байланысы формасы қалай аталады:

<variant> Агрессия.

 

<question>Популяция мынадай ерекшеліктермен сипатталады:

<variant> Туылымы, өлімі.

 

<question>Популяцияда даралардың таралуының қандай типі сирек кездеседі:

<variant> Біркелкі.

<variant> Топтық.

 

<question>.Популяция – бұл:

<variant> Биотикалық бірлестіктің бөлігі және белгілі бір кеңістікті алып жатқан бір түрдің даралары.

 

<question>Басымдылықтың қай түрінде бір дара екіншісіне, екіншісі-үшіншісіне, үшіншісі-біріншісіне қысым көрсетеді:

<variant> «Үшбұрыштық».

 

<question>Демэкология нені зерттейді:

<variant> Популяциялар.

 

<question>Популяцияда даралардың таралуының қандай типтері белгілі:

<variant> Біркелкі, кездейсоқ және топтық.

 

<question>Саны жоғарылайтын популяцияда үлесі көп болады:

<variant> Репродуктивті даралар.

 

<question>Популяцияда ағзалардың екі даралардың көп немесе аз уақытқа, кейде өмір бойына бірігуін қалай атайды:

<variant> Ата-аналық жұп.

 

<question>Шектелу өлім нені сипаттайды:

<variant> Дара мен жас дараның бір мезгілде өлуі.

 

<question>Түрішілік қатынасты жануарлардың аталықтарының аналықтарға қатынасын қалай атайды:

<variant> Түрішілік бәсеке.

 

<question>Қасқырлардың бірігуі қалай аталады:

<variant> Тобыр.

 

<question>Абсолютті өлім нені сипаттайды:

<variant> Бір уақытта өлген жануарлар саны.

 

<question>Отар немен сипатталады:

<variant> Бұл тұрақты бірігу, негізінде басымдылық қарым – қатынас жатыр.

 

<question>Қой мен ірі мүйізді қара малдың бірігуін қалай атаймыз:

<variant> Отар.

 

<question>Жаңа даралардың бір мезгілде пайда болуы қалай аталады:

<variant> Абсолютті туу.

 

<question>Балықтардың топтасып тіршілік етуін қалай атайды:

<variant> Көшбасшысыз тобыр.

 

<question>Құмырсқа илеуінің топтанып тіршілік етуі қалай аталады:

<variant> Күрделі қауым.

 

<question>Үйректердің топтанып тіршілік етуі қалай аталады:

<variant> Көшбасшысы бар тобыр.

 

<question>Қасқырлардың топтанып тіршілік етуі қалай аталады:

<variant> Көшбасшысы бар тобыр.

 

<question>Торғайлардың популяцияда бірігіп, тіршілік ету формасы қалай аталады:

<variant> Көшбасшысыз тобыр.

 

<question>Қауымдастық құрылымының негізгі көрсеткіші:

<variant> Түрлік құрылым.

 

<question>Жануарлардың қауымдастығы қалай аталады:

<variant> Зооценоз.

 

<question>Микроорганизмдердің қауымдастығы қалай аталады:

<variant> Микробиоценоз

 

<question>Жыртқыштар таңдайды:

<variant> Өзі табуға бейімделген қорек.

 

Экологилық қуыс үшін ең маңыздысы:

Қоректің түріне байланысты морфологиялық жүріс – тұрысының ұйымдасуы.

 

Жыртқыштар таңдайды:

Олжаның көптігімен.

 

Қауымдастық ағзалардан қалай ажыратылады:

Жиі нақты шекарасы болады.

 

Қауымдастық ағзалардан қалай ажыратылады:

Қарама –қарсылық күштің тепе – теңдікке байланысты қалыптасуы

 

Биоценозда түрдің кездесуінің жиілігін не сипаттайды:

Түрдің біркелкі және біркелкісіз таралуы.

 

Биоценозда түрдің орташа баллы қанша:

3 балл

 

Атмосфераның күштілігі қанша:

6 – 6,2 км

 

Литосфераның күштілігі қанша:

6 – 7 км.

 

Гидросфераның күштілігі қанша:

5 – 6 км.

 

Биосфераның бүкіл бөліктерін қамтитын сфера қалай аталады:

Гидросфера.

 

Биосфера қандай сфералардан құралады:

Литосфера, тропосфера, гидросфера.

 

Биосфера қандай заттардан құралады:

Био жанама заттар, биогенді заттар.

 

Биосфераға тән ерекшеліктер:

Су санының көп болуы.

 

Биосфераны оқытатын экология саласы алай аталады:

Ғаламдық экология.

 

Жердегі барлық су жиынтығы қалай аталады:

Гидросфера

 

Жердің газ тәрізді қабаты қалай аталады:

Атмосфера.

 

Жердің жоғарғы «қатты»қабаты қалай аталады:

Литосфера.

 

Табиғатты қорғаудың қай жүйесі ғаламдық экологиялық проблеманы шешумен айналысады:

Әлеметтік –политикалық.

 

Табиғат элементі түзеді:

Қоршаған ортаны.

 

Табиғат ресурстарының қайсысы қалпына келуші және қалпына келмейтін топқа жатады:

Жануарлар әлемі.

Қоршаған ортадағы химиялық ластану адамға қандай қауіп төндіреді:

Бас айналу, құсу, жөтел.

Ластану – бұл:

Негізгі деңгейдің орта агенттерінен жоғарылауы.

Жылдық радиациялық мөлшердің адамға түсу ауыртпалығы немен байланысты:

Жасанда құрылыс материалдарын қолдану.

Адамның тәуліктік (орташа) су қолдану мөлшері:

2,5 л.

Биологилық су ластаушыларына не жатады:

Балдырлар

"Гүлді” су қоймаларын ластайтын су ластағыштары:

Балдыр

Каспий теңізінде албырт балығының азаюына не себеп:

Браконьерлік аулану.

Каспий теңізінде бекіре балығының азаюына не себеп:

Браконьерлік аулану.

Аралдың экологиялық проблемасы немен анықталады:

Су деңгейінің төмендеуі.

Арал маңының экологиялық жағдайын қалай сипаттауға болады:

Коллапс.

Каспий теңізі суының деңгейінің көтерілуі жөнінде. бірінші кезекке қандай шара жолы қабылданды:

Қара – бұғаз – гол шығанағының бөлінуі.

Қандай экологиялық жағдайда экожүйе қиын қалыптасады:

Экологиялық апат.

Қандай экологиялық жағдайда экожүйе биологиялық өнімділігін қайтымсыз жоғалтады:

Коллапс

Түр санының төмендеуінің себебі:

Шамадан тыс эксплуатация.

Қызыл кітапқа енген саны белгісіз түрлерді қандай категорияға жатқызамыз:

Тұрақсыз, анықталмаған.

Түр санының төмендеуінің себебі:

Қорек базасының азаюы

Түр санының төмендеуінің себебі:

Зиянкестерді жою.

Қазақстан Республикасының территориясының қанша пайызын қорықтар алады:

3 пайыз.

 

2004 жылға қарай Қазақстанда қанша қорық ұйымдастырылған:

9.

Тұрақты даму дегеніміз не:

Болашақ ұрпақтың өзінің қажеттіліктерін қанағаттандыру қабілетіне соқпай, өзінің қажеттіліктерін қанағаттандыру қабілеті

 

Тұрмыстық пайдаланудан толық немесе бөлшектей, тұрақты немесе уақытша алынып тасталған биосфера бөлігі қалай аталады:

Ерекше қорғалатын территориялар.

Категория: Экология | Добавил: admin | Теги: Экологиядан қазақша шпор
Просмотров: 6605 | Загрузок: 534 | Рейтинг: 0.0/0
Всего комментариев: 0
ComForm">
avatar